صنایع دستی فلزی به تولیداتی گفته می شود که با استفاده از ابزار های مختلف فلزی و دستی به ایجاد فرم و نقوش سنتی بر روی انواع فلزاتی مانند : آهن ، فولاد ، برنج ، طلا ، نقره ، مس ، برنز و ... پرداخته می گردد .
این هنر شامل رشته های زیر می باشد :
- احجام فلزی سنتی - قلمزنی
- افزار فلزی - کوفته گری ( طلا کوبی روی فولاد و ... )
- جُنده کاری - گرگور بافی
- چاقو سازی - مسگری
- چلنگری - مشبک فلز
- حکاکی روی فلز - ملیله سازی
- دواتگری - مینای خانه بندی ( پنجره ای یا مشبک )
- زمودگری - مینای مرصع
- ضریح سازی - مینای نقاشی
- علامت سازی - ورشو سازی
- قفل سازی - طلا کوبی روی فولاد
- زیور آلات سنتی
احجام فلزی سنتی :
ساخت انواع حجم های فلزی با استفاده از ابزار دستی مانند انواع کوبه های درب ، صندوق و صندوقچه های قدیمی و ... را احجام فلزی می گویند .

افزار فلزی :
ساخت افزار فلزی مانند داس ، شمشیر ، کارد ، قلمهای فولادی ، اسطرلاب و ... را می گویند . برای ساخت آن از فولاد نرم و فولاد کربن که با حرارت و ضربات چکش در هم آمیخته شده باشد ، استفاده می نمایند .

جُنده کاری :
این هنر نوعی هنر قلم زنی می باشد ، با این تفاوت که سطح کار دارای برجستگی و فرو رفتگی بیشتری نسبت به قلمزنی می باشد .

چاقو سازی :
ساخت انواع چاقو ، کارد ، قند شکن ، کارد و ... با دسته ای از جنس شاخ حیوانات یا عاج را چاقو سازی می نامند .

چلنگری :
فرم دادن مفتول های فلزی با تکنیک حرارت دادن فلز و کوفتن آن بصورت منحنی های دوار برای ساخت انواع محصولاتی نظیر داس ، چکش ، دهان بند حیوانات ، پایه گلدان ، پارتیشن ، حفاظ پنجره و ... را چلنگری یا آهنگری سنتی می نامند .

حکاکی روی فلز :
در این هنر طرحها ، نقشها و یا نوشته ها به وسیله ابزار مخصوص حکاکی فلز ، از سطح فلز بر می دارند ( نقر میکنند ) . گاه برای زیبایی بیشتر ، پس از اتمام کار روی آن را با دوده می پوشانند .

دواتگری :
ساخت ظروف مانند سینی و سماور و اشیا مشابه به وسیله چکش کاری و لحیم کردن اشیا را دواتگری می گویند .

زمودگری :
ساخت هر نوع الصاقات فلزی که برای در و پنجره های قدیمی به کار می رفته است . مانند انواع کوبه ، گل میخ ، لولا ، پاشنه ، چفت ، بست ، کلون ، پشت بند .

زیور آلات سنتی :
ساخت زیور آلاتی مانند گردنبند ، گوشواره ، زیور گیسوان و ... از جنس طلا ، نقره ، برنج ، مس و ... با نشاندن سنگهایی مانند فیروزه ، عقیق ، یشم و ... بر آن .

ضریح سازی :
ساخت محافظ برای قبور مقدس ائمه را ضریح سازی می گویند و عبارتست از صندوقچه ای از جنس فلز که بر روی آن تزئیناتی با استفاده از تکنیک های قلمزنی ، میناکاری و مشبک استفاده شده باشد .

علامت سازی :
ساخت سازه های فلزی چلیپا مانند که تیغه هایشان از اعداد فرد تبعیت می کند همراه با احجام فلزی مانند کبوتر ، گلدان ، طاووس و ... . در ساخت آنها از قلمزنی و مشبک کاری استفاده می شود .

قفل سازی :
ساخت انواع قفل های ثابت ، کلون دار ، فنر پخش شو ، فنری ، لوله ای و رمز دار که با دست ساخته شده باشد .

قلمزنی :
حکاکی ، کنده کاری ، ایجاد نقش و نگار به وسیله چکش و انواع قلم ها روی سطوح فلزی را می گویند .

کوفته گری :
کوفته گری عبارتست از تهیه زیر ساخت کارهای قلمزنی یا جُنده کاری از جنس مس یا برنج که به وسیله کوبیدن مس بر روی قالب های کروی انجام می گیرد . این هنوز در خدمت کار های هنری است و برای ساخت ظرف های خاص از آن استفاده می شود .

گرگور بافی :
بافت نوعی تور ماهیگیری از جنس فلز را گرگور بافی می گویند .

مسگری :
ساخت ظروف و اشیا مسی بر اثر ضربات چکش را می گویند .

مشبک فلز :
مشبک کاری نوعی قلمزنی است که در آن فضا های منفی طرح مورد نظر برداشته می شود . در مشبک فلز ، محصول پنجره پنجره می شود .

ملیله سازی :
ساختن اشیا و ظروف فلزی با استفاده از مفتول های فلزی نازک به ویژه طلا و نقره که به یک دیگر جوش داده می شوند را ملیله سازی می گویند .

مینای خانه بندی ( پنجره ای یا مشبک ) :
در این نوع میناکاری ، ابتدا نقوش اصلی طرح را به وسیله سیم های نازک فلزی بر روی سطح کار ، لحیم می نمایند ، سپس بخشهای بوجود آمده را با رنگ های گوناگون پر کرده و جهت پخت در کوره می گذارند .

مینای مرصع :
گوهر نشانی بر سطح میناکاری را مینای مرصع می نامند . از این هنر برای تزئین ظروف گرانبهای مینایی استفاده می نمایند .

مینای نقاشی :
نقاشی با لعاب مینا روی مس و پخت آن در کوره را مینای نقاشی می گویند .

ورشو سازی :
ساخت اشیا ، ابزار و ظروف از فلز ورشو می باشد . ورشو فلزی متشکل از 30% نیکل ، 30% روی و 40% مس است که به وسیله ایزار های فلزی شکل داده می شود و انواع ظروف مانند بشقاب ، گلدان ، سماور و ... از انواع تولیدات این رشته می باشند .

طلا کوبی روی فولاد :
نقش اندازی روی اشیا فلزی به وسیله کوبیدن فلز های براق به ویژه طلا و نقره و برنج بر آن ها را طلا کوبی روی فولاد می گویند .
